Aanleiding
Posttraumatische stressstoornis (PTSS) gaat gepaard met ernstige beperkingen in sociaal en beroepsmatig functioneren en is komt veelal voor samen met andere psychische stoornissen zoals verslaving en persoonlijkheidsstoornissen (PS). Hoewel het effect van therapie lager is bij PTSS-cliënten met comorbide verslaving of PS, kunnen symptomen van PTSS met succes worden behandeld met evidence-based traumagerichte behandelingen zoals ‘exposure’ en EMDR. Helaas lopen cliënten, die eerder interpersoonlijk geweld hebben meegemaakt, een hoog risico om in de toekomst nieuwe traumatische gebeurtenissen te ervaren, ‘revictimisatie’ genoemd.
PTSS-behandelingen zijn zeer effectief in het behandelen van PTSS-symptomen, maar niet in het voorkomen van revictimisatie. Er zijn nog geen evidence-based interventies beschikbaar om het risico op revictimisatie te verminderen. Om effectieve interventies te ontwikkelen en te implementeren, moeten we begrijpen welke PTSS-patiënten het meeste risico lopen om opnieuw slachtoffer te worden, en waarom.
Eerdere studies hebben gesuggereerd dat individuele psychologische kwetsbaarheden (bijv. moeilijkheden in interpersoonlijke relaties, emotieregulatie, zelfbeschuldiging en schaamte) en behandelingsfactoren (bijv. resterende PTSS-symptomen) het verband tussen eerder slachtofferschap en revictimisatie kunnen mediëren. Er zijn ook aanwijzingen dat hersenactiviteit en connectiviteit in de stress- en executieve netwerken van het brein een rol kunnen spelen. Helaas kunnen de meeste eerdere studies die revictimisatie hebben onderzocht niet worden vertaald naar hoog-risico-populaties, omdat ze werden uitgevoerd in niet-klinische steekproeven. De kennis om te voorspellen bij wie er sprake zal zijn van revictimisatie – en wat beschermende factoren zijn om revictimisatie te voorkomen – ontbreekt dus nog.
Doelstelling van het onderzoek
De doelstelling van het project is primair gericht op 1) het bepalen van risicofactoren en beschermende factoren voor revictimisatie bij cliënten die hersteld zijn van PTSS, en 2) deze te vertalen naar potentiële doelen voor een nieuwe interventie om revictimisatie te voorkomen.
Er worden +/- 450 deelnemers van eerder onderzoek naar de behandeling van PTSS uitgenodigd voor deelname. Er worden focus groepen van +/- 30 cliënten met herstelde PTSS met verslaving en/of PS samengesteld om te onderzoeken wat de behoeftes, wensen en ideeën voor een interventie om revictimisatie te voorkomen.
Dit onderzoek wordt mogelijk gemaakt door een subsidie van het Fonds Slachtofferhulp.
